ปลูกบัวหลวง พญายอ (เสลดพังพอนตัวเมีย) พืชผักสมุนไพรไร้สารพิษไว้บริโภค สุขภาพดี มีอายุยืน

ปลูกบัวหลวง 
พญายอ (เสลดพังพอนตัวเมีย)
พืชผักสมุนไพรไร้สารพิษ

ไว้บริโภค สุขภาพดี มีอายุยืน

จัดทำโดย อ.หมอสุชาติ ภูวรัตน์

นธ.เอก, บาลีประโยค 1-2

(อดีตพระธรรมทูตต่างประเทศ)

B.S. Engineering Design Tech.

 B.A. ศาสนศาสตร์บัณฑิต

B.S. Computer Information Systems

B.TM. แพทย์แผนไทยบัณฑิต

สาขาวิทยาศาสตร์สุขภาพ

บ.ภ., พท.ว., พท.ผ., พท.น.

ครูแพทย์แผนไทย 4 ด้าน

ศูนย์การแพทย์แผนไทยภูเก็ต

ทำเพื่อการศึกษาและประโยชน์แก่ผู้ชม

 สมุนไพรในจังหวัดภูเก็ต    เรียบเรียงโดย อ.หมอสุชาติ ภูวรัตน์ 

บัวหลวง  ชื่ออังกฤษ Lotus ปลูกทั่วไปในบึง สระ สวนสาธารณะ  เช่น ที่สวนหลวง ร. 9

  บัวหลวง  เป็นบัวพันธุ์ดั้งเดิม ที่มีปลูกอยู่ทั่วไปทั่วประเทศ ดอกทรงตูมสูง ค่อนข้างเพรียว กลีบดอกสีชมพูและสีขาว

สรรพคุณ  บัวหลวงทั้งหมดมีสรรพคุณเสมอกัน คือ

         ใบอ่อน  รสฝาดเปรี้ยว บำรุงร่างกายให้ชุ่มชื่น

        ใบแก่    รสฝาดเปรี้ยวเมาเล็กน้อย แก้ไข้ บำรุงโลหิต สูบแก้ริดสีดวงจมูก

          ดอก     รสฝาดหอม บำรุงครรภ์ แก้ไข้ บำรุงหัวใจ ทำให้คลอดบุตรง่าย 

                       แก้เสมหะและโลหิต

          เกสร     รสฝาดหอม แก้ไข้รากสาด แก้ไข้มีพิษร้อน ชูกำลังทำให้ชื่นใจ 

                       บำรุงครรภ์รักษา

          ฝัก        รสฝาดหอม แก้ท้องเสีย แก้พิษเห็ดเมา ขับรกให้ออกเร็ว

          เมล็ด     รสหวานมัน บำรุงกำลัง บำรุงไขข้อ ทำให้กระชุ่มกระชวย แก้อ่อนเพลีย 

                       เพิ่มไขมันในร่างกาย

          ดีบัว     รสขม ขยายหลอดเลือดหัวใจ แก้น้ำกามเคลื่อนขณะหลับ 

                       แก้กระหายหลังอาเจียนเป็นโลหิต

          เหง้า (ราก)  รสหวานเย็นมัน บำรุงกำลัง แก้ร้อนในกระหายน้ำ แก้ดีพิการ 

                       แก้พุพอง แก้อาเจียน แก้เสมหะ

ประโยชน์และวิธีใช้  ใช้ดอก เกสร ดีบัว เป็นยาเย็น ลดน้ำตาลในเลือด ขยายหลอดเลือดที่ไปเลี้ยงหัวใจ บำรุงหัวใจ ขับเสมหะ โดยใช้ดอกบัวสดหั่น ตากแดดแห้ง คั่วให้หอม เก็บไว้ชงดื่มครั้งละ 1 หยิบมือ ชงกับน้ำร้อน 1 แก้ว ดื่มจิบไปเรื่อยๆ 3 ครั้ง แล้วให้เปลี่ยนยาใหม่

บรรณานุกรม

1. วุฒิ วุฒิธรรมเวช. บัวหลวง. สารานุกรมสมุนไพร หน้า 267-8, กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์ โอ.เอส. 

     พริ้นติ้ง เฮาส์ 2540

2. จุไรรัตน์ เกิดดอนแฝก. บัว. สมุนไพรบำบัดเบาหวาน 150 ชนิด หน้า 96-7, กรุงเทพฯ:

    โรงพิมพ์ เซเว่น พริ้นติ้ง กรุ๊ป จำกัด 2552

3. กองประกอบโรคศิลปะ. สำนักปลัดกระทรวง กระทรวงสาธารณสุข บัวหลวง. 

     ตำราแพทย์แผนโบราณทั่วไป สาขาเภสัชกรรม หน้า 78, นนทบุรี 

----------------------------------------------------------

สมุนไพรในจังหวัดภูเก็ต    เรียบเรียงโดย อ.หมอสุชาติ ภูวรัตน์

พญายอ (เสลดพังพอนตัวเมีย) ชื่อวิทยาศาสตร์ Clinacanthus nutans ปลูกขึ้นในสวนสมุนไพร

ชื่อท้องถิ่น ผักมันไก่ ผักลิ้นเขียด (เชียงใหม่), พญาปล้องดำ (ลำปาง), เสลดพังพอนตัวเมีย พญาปล้องทอง (กลาง), ลิ้นมังกร โพะโซ่จาง (กะเหรี่ยง) 

  

ลักษณะของพืช เสลดพังพอนตัวเมีย เป็นไม้พุ่มแกมเลื้อย เถา และใบสีเขียว ไม่มีหนาม ใบยาวเรียว ปลายแหลมออกตรงข้ามกันเป็นคู่ ดอกออกช่ออยู่ที่ปลายกิ่ง แต่ละช่อมี 3 – 6 ดอก กลีบดอกเป็นหลอดปลายแยกสีแดงอมส้ม 

ส่วนที่ใช้เป็นยา ใบ 

ช่วงเวลาที่เก็บเป็นยา เก็บใบขนาดกลางที่สมบูรณ์ ไม่แก่หรืออ่อนจนเกินไป 

สรรพคุณ ใบ รสจืด 

วิธีใช้  ใบพญายอ รักษาอาการอักเสบเฉพาะที่ (ปวด บวม แดง ร้อน แต่ไม่มีไข้) จากแมลงมีพิษกัดต่อย เช่น ตะขาบ แมงป่อง ผึ้งต่อย ต่อ แตน เป็นต้น โดยเอาใบสด 10 – 15 ใบ (มากน้อยตามบริเวณที่เป็น) ล้างให้สะอาด ใส่ลงในครกตำยา ตำให้ละเอียด เติมเหล้าขาวพอชุ่มยาใช้น้ำ และกากทาพอกบริเวณที่บวมหรือถูกแมลงสัตว์กัดต่อย

          ทั้งต้น     รสจืดเย็น แก้พิษแมลงสัตว์กัดต่อย แก้เริม งูสวัด แก้บิด ถอนพิษไข้

                       ตำกับดินประสิวเล็กน้อย ผสมสุราคั้นเอาน้ำดื่มและเอากากพอก แก้พิษงู

                       เมื่อถูกงูพิษร้าย หรือสัตว์ที่มีพิษร้าย ขบกัด ให้เอาเขี้ยวออก

                       ให้ยาครั้งแรก 15-30 นาที ให้ยาซ้ำอีกครั้ง ใช้ได้ดีกับงูพิษทุกชนิด

                       ในกรณืที่งูเห่าพ่นพิษเข้าตา ให้รีบตำยาผสมน้ำสะอาดล้างตา เอากากพอกตา

                        และให้กินด้วย ตาไม่บอดแล ใช้ใบดองสุรา เอาผสมดินสอพองทาแก้สิว

                        แก้เม็ดผดผื่นคัน

              ราก    รสจืดเย็น ฝนทาแก้พิษงู ตะขาบ แมงป่อง

บรรณานุกรม

1. วุฒิ วุฒิธรรมเวช. เสลดพังพอนตัวเมีย. คัมภีร์เภสัชรัตนโกสินทร์ หน้า 600, กรุงเทพฯ :

     บริษัทศิลป์สยามบรรจุภัณฑ์และการพิมพ์ จำกัด 2547

2. วุฒิ วุฒิธรรมเวช. เสลดพังพอนตัวเมีย. สารานุกรมสมุนไพร หน้า 445, กรุงเทพฯ :

    โรงพิมพ์ โอ.เอส. พริ้นติ้ง เฮาส์ 2540

3. กองประกอบโรคศิลปะ. สำนักปลัดกระทรวง กระทรวงสาธารณสุข เสลดพังพอนตัวเมีย..

    ตำราแพทย์แผนโบราณทั่วไป สาขาเภสัชกรรม หน้า 120, นนทบุรี